W dniu 26 czerwca br. odbyło się kolejne posiedzenie Rady Ekonomicznej Obserwatorium Rynku Mleka (MMO), w którym uczestniczyli eksperci z różnych ogniw mleczarskiego łańcucha dostaw: CEJA (młodzi farmerzy), COPA-COGECA (rolnicy i spółdzielnie), ECVC (rolnicy), EMB, (Europejska Rada Mleczarska), EDA (przemysł mleczarski), Eucolait (handel mleczarski), Eurocommerce (sieci handlowe).
Prezentacje oraz informacje wymienione podczas spotkania wykazują, że:
Dostawy mleka w UE w okresie styczeń – kwiecień 2018 wzrosły o 2,1% ( + 1 milion ton). Niekorzystne warunku pogodowe ograniczyły wzrost produkcji na wiosnę. Produkcja OMP i masła w kwietniu była niższa niż w 2017r. ale produkcja skumulowana (w okresie od stycznia do kwietnia 2018r.) była odpowiednio o 6% i 1,2% wyższa niż w analogicznym okresie roku 2017.
Średnia cena skupowanego mleka w UE spadła do 32,6 c/kg, co oznacza spadek o 8% od początku 2018r. Ten spadek cen jest gwałtowniejszy niż zazwyczaj. Poziom cen w kwietniu jest o 1% poniżej średniej z pięciu lat.
Ceny produktów mleczarskich rosną – zwłaszcza masła, które, tak jak w minionym roku, notuje gwałtowny wzrost, zbliżając się do poziomu 6 000 €/tona. Ceny OMP w ostatnich dwóch miesiącach również uległy poprawie. Równolegle do sprzedaży około 100 000 ton z magazynów interwencyjnych, ceny OMP wzrosły o 17%, osiągając średni poziom 1 540 €/t. Podczas gdy kurs wymiany USD do EUR spadł o 6& w maju i czerwcu, notowania OMP w UE i USA są coraz bardziej zbieżne, natomiast ceny OMP z Oceanii są obecnie o 16% wyższe.
Pod koniec maja, zapasy interwencyjne OMP wynosiły 343 000 ton. Po odjęciu ilości sprzedanych w okresie kwiecień – czerwiec, aktualnie wielkość zapasów wynosi nieco poniżej 280 000 ton.
Szacunki dotyczące ilości zapasów OMP utrzymywanych przez producentów z UE (produkcja + import – spożycie – eksport) wykazują niską dostępność OMP w prywatnych zapasach. Duży popyt powinien pojawić się równolegle do wzrostu cen oraz dalszej sprzedaży zapasów publicznych. Zapasy masła już od ponad roku utrzymują się na bezprecedensowo niskim poziomie. W kwietniu deficyt masła na rynku wyniósł około 30 000 ton. Zwiększona produkcja serów przekłada się na wzrost zapasów, ale spożycie jest również duże.
Produkcja mleka na świecie postępuje w umiarkowanym tempie i do kwietnia 2018r. wzrosła o 1,9%, co spowodowane było głównie jej spadkiem w UE i USA. W konsekwencji poprawy warunków pogodowych oraz wzrostu cen produkcja w Nowej Zelandii zaczęła rosnąć. Wzrost produkcji odnotowano również w Australii, Argentynie, Brazylii i Kanadzie, aczkolwiek o wiele niższy.
Póki co, w tym roku globalny eksport kwitnie. Udział Chin w unijnym eksporcie (pod względem wartości) nadal rośnie. Na kolejnych pozycjach znajdują się USA i Hong Kong. Licząc od początku roku do kwietnia, unijny eksport sera był na zbliżonym poziomie do analogicznego okresu roku 2017, ale w świetle rosnących cen można spodziewać się jego spadku. Unijny oraz światowy eksport OMP mają się dobrze, co potwierdza istnienie dużego globalnego popytu (światowy handel tym produktem podwoił się w minionych dziewięciu latach). W bieżącym roku unijny eksport masła pozostaje na niezmienionym poziomie, gdyż rynki preferują bardziej konkurencyjne produkty z Oceanii, Ukrainy i Białorusi. W nadchodzących miesiącach stosunki handlowe USA z głównymi partnerami takimi, jak Chiny czy Meksyk mogą spowodować zmiany w kierunkach przepływu eksportowanych towarów.
Zgodnie z doniesieniami, sprzedaż detaliczna serów jest wysoka – zwłaszcza we Włoszech, Hiszpanii, i Wlk. Brytanii. Dla odmiany sprzedaż mleka spożywczego nadal spada, wyjątek stanowią produkty ekologiczne. Sprzedaż masła jest nadal wysoka, ale niższa niż minionym roku: ceny są ogólnie wysokie i w niektórych przypadkach powoduje to obniżenie spożycia.
Komisja Europejska przedstawiła zaktualizowaną prognozę krótkoterminową na lata 2018 i 2019. Przewidywany wzrost produkcji mleka w UE jest niższy w poprzednio prognozowany, gdyż skup mleka w pierwszym kwartale 2018r. był niższy niż oczekiwano. Szacuje się, że w całym 2018r. wzrost produkcji wyniesie 1,2%, z czego 1% przypadnie na trzeci kwartał, a czwarty kwartał nie przyniesie żadnych zmian.
Z krótkiej prezentacji wynika, że w sierpniu 2018r. planowane jest rozpoczęcie handlu kontraktami terminowymi typu futures na mleko spożywcze. W uzupełnieniu istniejących kontraktów na OMP, masło i serwatkę, instrument ten pozwoli na zabezpieczenie cen w bardziej bezpośredni sposób.
Zaprezentowano również działania Komisji dotyczące przejrzystości rynku. Uczestnicy rynku otrzymają kwestionariusze, w celu przedstawienia ich opinii na ten temat.
Nastroje na rynku uległy poprawie w związku z obniżką tempa wzrostu produkcji mleka oraz utrzymującym się popytem, ale zmiany polityki handlowej USA powodują pewne obawy.