W dniu 25 sierpnia 2025r. przedstawiciel ZPPM, wziął udział „Kongresie Podmiotowej Gospodarki” organizowanym w Warszawie przez Klub Jagielloński.

Program wydarzenia obejmował trzy segmenty:

Okrągły stół rolno-spożywczy – prezentacja opinii na temat tzw. „Lokalnej półki”
Wzięli w nim udział liczni przedstawiciele różnych środowisk – przedstawiciele rolników, przetwórców (w tym ZPPM), handlu, banków, polityki, organizacji zajmujących się produktami regionalnymi itd.

Dla przypomnienia, na początku 2024r. grupa posłów PiS złożyła projekt ustawy o sprzedaży detalicznej produktów lokalnych, a w maju tego samego roku, projekt trafił do sejmowych komisji gospodarki oraz rolnictwa i rozwoju wsi. Ze względu na zapisy projektu, ZPPM przekazał do przewodniczących obydwu komisji swoje stanowisko, w którym wnioskowaliśmy o zaprzestanie prac nad ww. projektem, ze względu na jego szkodliwość .

Podczas „Okrągłego stołu rolno-spożywczego”, uczestniczy zostali poproszeni przez organizatorów o podzielenie się swoimi opiniami na temat pierwotnego projektu oraz koncepcji „Lokalnej półki” przygotowanej przez Klub Jagielloński .

Przedstawiciel ZPPM krótko zreferował dotychczasowe stanowisko ZPPM, zwracając uwagę na takie kwestie, jak:
–  dużą rolę eksportu w polskiej branży mleczarskiej, która skutkuje równie dużym sceptycyzmem wobec rozwiązań, które mogłyby potencjalnie narazić branżę na działania retorsyjne innych krajów,
– istnienie podmiotów wielozakładowych, wykorzystywanie mleka przerzutowego, okazjonalny import surowca z krajów sąsiednich  – co wszystko mogłoby uniemożliwić utrzymanie statusu „lokalnego producenta”,
– ze względu na zaproponowane zapisy projektu, logistyka produkcji i handlu mogłaby ulec załamaniu,

Odnosząc się do koncepcji Klubu Jagiellońskiego, przedstawiciel ZPPM zwrócił uwagę jej mniej restrykcyjny charakter (brak wymogów w odniesieniu do wielkości dostaw do placówek handlowych, co skutkowałoby jedynie stosowaniem dobrowolnego znakowania „lokalności” produktu, co jednak nadal mogłoby jednak być problematyczne np. w przypadku zmian dostawców surowców (konieczność zmian opakowań)) oraz jej promocyjny cel (e-platforma informująca konsumentów o dostępności lokalnych produktów).

Zdecydowana większość uczestników Okrągłego stołu, wyrażała się w podobnym do ZPPM tonie, krytykując pierwotny projekt ustawy. Wskazywano, na szkodliwość regulacji takich kwestii jak zasięg geograficzny „lokalności” produktów, wymagania ilościowe w kontekście wielkości dostaw itp. Zgodzono się, że rozwiązania powinny raczej dotyczyć promocji produktów lokalnych i ułatwień w handlu dla małych / mikro producentów (zwłaszcza rolników, zajmujących się przetwórstwem na małą skalę w swoich gospodarstwach), natomiast nie powinny regulować czym jest produkt lokalny, ani kwestii geograficznych i administracyjnych w odniesieniu do wielkości dostaw.

Co to znaczy produkt polski? Prezentacja raportu o patriotyzmie gospodarczym
Udział w panelu wzięli:
Konrad Banecki – wiceprezes zarządu Polskiego Towarzystwa Gospodarczego;
Jan Krzysztof Ardanowski – były minister rolnictwa i rozwoju wsi, poseł na Sejm;
Artur Krawczyk – ekonomista, analityk, były ekspert Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Zdrowia, ekspert Centrum Myśli Gospodarczej.

Uczestnicy krótko skomentowali raport, odnosząc się do jego treści pozytywnie.
Podstawowym problem, jak przewijał się w dyskusji to definicja „produktu polskiego”. W wersji zaproponowanej przez Klub Jagielloński, definicję tę można by stopniować, a ideałem byłby to produkt wytworzony w Polsce, z polskiego surowca, przez podmiot zarejestrowany w Polsce, płacący w Polsce podatki, finansowany przez polski kapitał, prowadzący badania i rozwój w Polsce. Zaproponowano również specjalne oznaczenie różnych stopni „polskości”. Weryfikacja tych wszystkich informacji wymagałaby współpracy wielu jednostek administracji – stąd koncepcja by powołać dodatkową instytucję, która by koordynowała gromadzenie informacji i ich weryfikację.

Jeden z panelistów wskazał na problem braku spójności danych przetwarzanych przez różne urzędy, ich fragmentaryczność oraz potencjalne trudności prawne w przekazywaniu niektórych informacji (np. skarbowych) pomiędzy instytucjami. Minister Ardanowski, zarzucił sieciom handlowym, że wyprowadzają kapitał z Polski – w tym kontekście przywoływał przykład „lokalnej półki” stosowanej w Hiszpanii (procentowy udział produktów hiszpańskich w sieciach handlowych” oraz tzw. „ustawę hiszpańską” – zakaz sprzedaży produktów poniżej kosztów. Dodał, że jako doradca Prezydenta zajmie się tymi kwestiami i zamierza powoła „Radę ds. rolnictwa”, która wypracowywałaby rozwiązania dla tych i innych problemów.

Jakich korekt wymaga Europejski Zielony Ład?
Udział w panelu wzięli:
Janusz Wojciechowski – były komisarz UE ds. rolnictwa (2019-2024), w przeszłości poseł, europoseł, prezes PSL;
Artur Zawisza – prezes zarządu Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego;
Wanda Buk – ekspertka Instytutu Sobieskiego w sektorze energetyki i telekomunikacji, doradca Prezydenta RP.

W toku panelu Komisarz Wojciechowski stwierdził, że wiele z dotychczasowych obowiązków wynikających z Zielonego Ładu zmieniło swój charakter na dobrowolny (ugorowanie, zalewanie gruntów). Zapytany, czy coś by teraz zmienił w tej polityce UE, odparł, że Zielony Ład to nie jest aktualnie problem w dla wsi. Problemem będą zmiany w finansowaniu Wspólnej Polityki Rolnej (połączeniu budżetu z innymi politykami, co będzie skutkować jego faktycznym zmniejszeniem) – co będzie rodzić protesty rolników.

Pani Wanda Buk stwierdziła, że unijni decydenci wprowadzając Zielony Ład nie zwrócili uwagi na dwa problemy – bezpieczeństwo (również żywnościowe) oraz konkurencyjność unijnej gospodarki. Mimo, że jej zdaniem cena megawatogodziny dla polskich gospodarstw domowych nie należy do najwyższych w UE, to dla przemysłu – zwłaszcza energochłonnego już tak, a to jej zdaniem wynik działań na poziomie krajowym, które priorytetyzowały pewne grupy odbiorców energii, względem innych. Wykorzystanie OZE nie spowoduje potanienia energii w Polsce.

Pan Prezes Zawisza domagał się większej elastyczności Zielonego Ładu oraz dookreślenia roli energii atomowej w miksie energetycznym UE, zauważając możliwy sojusz polsko-francuski na tym polu.